12 november – Buitenplaats Brienenoord – Rotterdam
15/15 november – Meet me at the lighthouse – Schiermonnikoog
Declaus Theatertekstkritiek hier
Groene Amsterdammer hier
Vertaling te koop bij van Oorschot
Volkskrant hier
Tzum hier
Boekenkrant hier
Nog altijd storm een lecture-performance naar Immer noch Sturm van Peter Handke
door Miek Zwamborn en Czeslaw de Wijs
In april verschijnt bij uitgeverij Van Oorschot de vertaling van Miek Zwamborn van het toneelstuk Nog altijd storm van Nobelprijswinnaar Peter Handke. Die feestelijke gebeurtenis grijpen ’t Barre Land en Miek Zwamborn aan om een lecture-performance te presenteren over het stuk en zijn schrijver.
In Nog altijd storm (2010) keert Handke terug naar zijn geboortegrond, naar Jaunfeld in Oostenrijk. Elk bedrijf of hoofdstuk begint op dezelfde plek, een heide met op de achtergrond een appelboom, maar in een ander jaar in de familiegeschiedenis vanaf 1936. Daar spreekt Handke met zijn moeder, zijn tante, zijn drie ooms en zijn grootouders. Samen (re)construeren zij hun verleden en daarmee het verleden van hun geboortestreek: een gewelddadig verleden, waarin steeds opnieuw een ander buurland het gebied annexeert. Door de gesprekken heen wordt de complexe vervlechting tussen heden en verleden voelbaar, in de taal, in de mens, in hun handelingen, in de gebruiksvoorwerpen, zelfs in de landschappen.
In de lecture-performance verkennen Miek en Czeslaw samen een aantal associaties die Nog altijd storm oproept, variërend van bespiegelingen over de teelt van leifruit en de kunst van enten, over het commedia dell art-personage Pulcinella in de tekeningen van Giandomenico Tiepolo, of persoonlijke herinneringen aan moeders, filosofische afslagen naar de ‘Eenrichtingsstraat’ van Walter Benjamin en fragmenten uit het oeuvre van Handke.
Daarbij raken ze aan bredere, maatschappelijke vragen: Hoe valt de (inter)passieve houding van de schrijver in zijn teksten te rijmen met zijn actieve rol in het politieke en publieke debat rond de oorlog in Joegoslavië? Wat zijn de effecten van een gespleten culturele achtergrond zoals bij Handke? Hoe je daarin te verplaatsen: hoe waarheid van droom te onderscheiden? En hoe werkt het geheugen in dit soort processen, zowel op persoonlijk als maatschappelijk vlak: retoucheert het geheugen de ‘fouten’ uit het verleden? En welke rol speelt de taal daarin?
Schrijver en vertaler Miek Zwamborn (1974) kreeg zeven jaar geleden de sleutel overhandigd van een huis in de baai van Knockvologan, op het Schotse eiland Mull. Daar probeert ze tot een leefvorm te komen ‘waarin omgeving, elementen, getij en seizoenen leidend zijn en waaraan kunst en literatuur bijdragen.’ Voor haar boek ‘Oploper’ leefde Miek lang op een schip, voor ‘De Duimsprong’ woonde zij jaren in de Zwitserse Alpen. En in haar recente boek ‘Onderling’ doet zij verslag van haar leven met het eiland Mull: haar werk is een opgaan in verschillende omgevingen. In een brief aan de overleden kunstenaar Krijn Giezen schrijft ze: Als mens opgaan in het ritme van het eiland is mooi, maar als we echt iets willen neerzetten, moeten we het tempo erin houden.We kunnen niet teveel één worden met het land. Het is een balancing act en tour de force tegelijk.
fotografie Sofie Knijff